Trình bày nguồn gốc, tác dụng của insulin lên tác dụng chuyển hoá protid và điều hoà bài tiết. Tài liệu ôn thi Bác sĩ Nội trú ĐHYHN

Trình bày nguồn gốc, tác dụng của insulin lên tác dụng chuyển hoá protid và điều hoà bài tiết. 

1. Bản chất : Là protein có 2 chuỗi acid amin có nối với nhau bằng những cầu disulfua ,m= 5.808
2. Tác dụng

-          Tác dụng lên chuyển hóa glucid

o   Tăng thoái hóa glucose ở cơ : màng TB cơ bình thường chỉ cho glucose khuếch tán qua rất ít trừ khi có insulin . Thường sau ăn vài giờ , khi nồng độ glucose máu tăng, tăng tiết insulin àlàm tế bào cơ sử dụng nhiều glucose . Khi lao động nặng hoặc luyện tập thì tế bào cơ cũng có thể sử dụng 1 lượng lớn glucose mà ko cần 1 lượng insulin tương ứng . Vì tế bào cơ đang vận động tăng tính thấm với glucose , cơ chế chưa rõ

o   Tăng dự trữ glycogen ở cơ : nếu sau bữa ăn mà cơ ko vận động thì glucose vẫn chuyển vào tế bào cơ và tích trữ dưới dạng glycogen

o   Tăng thu nhập , dự trữ , sử dụng glucose ở gan : Hầu hết lượng glucose hấp thu từ ruột à vào gan chuyển thành glycogen , nếu dư thừa sẽ chuyển thành acid béo vận chuyển đến mô mỡ dưới dạng LDL và lắng đọng dưới các mô mỡ dự trữ

o   ức chế quá trình tạo đường mới : insulin làm giảm hoạt tính và số lượng các enzym  tham gia tạo đường mới , giảm giải phóng acid amin từ cơ và mô khác vào gan do đó giảm nguyên liệu của quá trình tạo đường mới

o   => insulin là hormon tác dụng giảm đường máu

-          Tác dụng lên chuyển hóa lipid

o   Tăng tổng hợp acid béo và vận chuyển acid béo đến mô mỡ

o   Tăng tổng hợp triglycerid từ acid béo để tăng dự trữ lipid ở mô mỡ

-          Tác dụng lên chuyển hóa protein và sự tăng trưởng

o   Tăng vận chuyển tích cực acid amin vào trong tế bào

o   Tăng sao chép chọn lọc ADN ở tế bào đích để tạo thành mARN

o   Tăng dịch mã mARN tại ribosom để tạo protein mới

o   => insulin làm tăng tổng hợp và dự trữ protein à tham gia làm phát triển cơ thể

3. Điều hòa bài tiết

-          Cơ chế thể dịch

o   Nồng độ glucose : ở nồng độ glucose máu 80-90 mg% thì lượng insulin bài tiết rất ít , nếu nồng độ glucose tăng đột ngột lên 2-3 lần cao hơn bình thường và giữ ở mức này thì insulin bài tiết nhiều . Nồng độ glucose tên 100mg% insulin có thể bài tiết tăng 10-25 lần so với mức cơ sở . Đây là 1 cơ chế quan trọng trong điều hòa glucose máu

o   Nồng độ acid amin : 1 số acid amin như arginin , lysin : khi tăng nồng độ lên thì insulin cũng bài tiết nhiều , tuy nhiên nếu chỉ đơn thuần acid amin thì tác dụng kích thích bài tiết insulin yếu hơn nhiều so với glucose hoặc phối hợp với glucose

o   Nồng độ hormon ống tiêu hóa như gastrin , secretin , cholecystokinin à kích thích bài tiết insulin . Những hormon này thường tăng sau ăn và nhờ tác dụng làm tăng bài tiết insulin mà chúng tham gia làm cho glucose và acid amin được hấp thu dễ dàng hơn

-          Cơ chế thần kinh 

o   Dưới những đk nhất định ,kích thích giao cảm và phó giao cảm có thể tăng tiết insulin

o   Tuy nhiên TH bình thường , cơ chế này ít hoạt động

Nguồn Bác sĩ đa khoa