1.Hiện tượng chuyển thể ở vi khuẩn
-
Năm 1928 , Griffith
thí nghiệm với phế cầu diplococcus pneumoniae .
-
Phế cầu này có 2 chủng : S( có vỏ polysac , khuẩn lạc
nhẵn , có độc lực ) và R(ngược lại)
-
TN 1: dùng chủng S tiêm cho chuột -> nhiễm phế cầu
và chết
-
TN 2: dùng chủng R tiêm cho chuột -> ko nhiễm khuẩn
, vẫn sống
-
TN 3: dùng chủng S đun nóng cho chết rồi tiêm chuột
-> ko nhiễm khuẩn , vẫn sống
-
TN 4: Dùng chủng R sống + chủng S đã chết bởi nhiệt
tiêm cho chuột -> có 1 số chuột bị chết . Mổ xác số chết thu được phế cầu
khuẩn có độc lực giống chủng S
-
Ông gọi hiện tượng chủng R chuyển thành chủng S là
hiện tượng chuyển thể . Người ta nuôi cấy truyền qua nhiều thế hệ thấy các vi
khuẩn này vẫn giữ được tính chất của chủng S => hiện tượng chuyển thể đã
được Griffith
tìm ra nhưng bản chất của chất gây chuyển thể thì chưa rõ .
2.Bản chất của chất gây chuyển thể
-
1944,Avey &cộng sự đã chứng minh chất gây chuyển
thể trong TN of Griffith là ADN chủng S
-
Cho vào môi trường nuôi cấy vi khuẩn chủng R và ADN
chiết xuất từ chủng A -> thế hệ sau thấy có 2 chủng R và S ( chủng R chiếm
đa số , còn chủng S có vỏ rất ít chỉ 1/1 triệu). Phân lập và nuôi cấy chủng S
-> thế hệ sau vẫn giữ tính chất của chủng S
-
Để chắc chắn : Cho vào môi trường nuôi cấy chủng R ,
ADN chủng S và enzym deoxyribonuclease
(phân hủy ADN ) thì ko xảy ra hiện tượng chuyển thể
-
Kết luận : chính ADN chủng S là chất gây chuyển thể và
ADN là vật chất mang TTDT từ chủng S sang chủng R .Nhiều TN tương tự được lặp
lại nhiều lần cũng khẳng định kết quả trên
1.
Sự sinh sản của virus kí sinh vi khuẩn (phage)
-
Phagiơ có dạng nòng nọc : 1 đầu , 1 đuôi và các sợi
đuôi , bên ngoài là vỏ protein , bên trong đầu là ADN . Khi phagiơ nhiễm vào vi
khuẩn ,sợi đuôi cắm vào vỏ vi khuẩn và ADN của phagiơ vào vi khuẩn , sau mấy
phút thấy phagiơ sinh sản bên trong vi khuẩn làm vỡ vi khuẩn , giải phóng các
phagiơ mới trong khi vỏ phagiơ cũ vẫn nằm ngoài vi khuẩn
-
Dùng pp đánh dấu ADN phagiơ bằng đồng vị phóng xạ 32P
người ta thấy ADN đã vào trong tế bào vi khuẩn còn protein của phagiơ ko thấy
vào => Chính ADN mang TTDT của phagiơ
2.
Thí nghiệm với các virus gây bệnh khảm thuốc lá
-
Virus khảm thuốc lá có 2 phần : vỏ ngoài protein , lõi
ARN . Tách ARN và protein riêng ra , tiêm protein vỏ vào cây thuốc lá thì ko
thấy gây bệnh -> chỉ ARN là vật liệu di truyền
-
Tách ARN và protein riêng của virus khảm thuốc lá và 1
chủng virus khác , rồi trộn ARN của chủng nọ vào protein chủng kia và gây nhiễm
cho cây thuốc lá => KQ: dạng bệnh sinh ra là dạng bệnh thuộc về chủng có ARN
-> củng cố KL ARN là vật liệu mang TTDT
3.
ở Eukaryota
a.
Chiết tách và định lượng ADN
-
Bằng pp chiết tách và định lượng ADN trong tế bào
Eukaryota -> người ta đã chứng minh ở Eukaryota vật liệu di truyền là ADN
-
Lượng ADN được đo bằng phản ứng Feulgen trong nhân nhờ quang phổ kế =>
lượng ADN bằng nhau trong tất cả các tế bào sinh dưỡng của 1 cơ thể sinh vật ,
lượng ADN giảm đi 1 nửa trong giao tử ; khi tế bào sắp phân chia thì lượng ADN
gấp đôi
b.
Các thí nghiệm về hiện tượng
chuột chuyển gen
-
Thí nghiệm 1: Trứng chuột ngay sau thụ tinh , trước khi tiền nhân
đực và tiền nhân cái hợp nhất được phẫu thuật lấy ra và tiêmADN tinh khiết vào
. Sau đó tiền nhân đực và tiền nhân cái được trộn lẫn -> ADN sau khi tiêm
được gắn vào 1 vị trí ngẫu nhiên trong bộ gen của hợp tử . Nuôi trứng này đến
giai đoạn phôi dâu và ghép vào tử cung
chuột mẹ đã được tiêm hormon chuẩn bị cho trứng làm tổ . Sau đẻ , chuột
con được kiểm tra xem có đoạn ADN đã tiêm ko = pp Southern blotting -> KQ: 1
số chuột có đoạn ADN được tiêm , 1 số thì không. Sự truyền gen thông thường
được truyền tới thế hệ con cháu theo qui luật di truyền trội của Mendel
-
Thí nghiệm 2: cũng PP như trên , tiêm gen tổng hợp hormon sinh
trưởng của trứng chuột cống vào trứng chuột nhắt đã có mặt tiền nhân đực =>
gen được tiêm đã gắn vào bộ gen của chuột nhắt và sản xuất lượng lớn hormon
sinh trưởng -> tạo được chuột chuyển gen có trọng lượng gấp 3 lần bình
thường
-
Nhiều thí nghiệm khác ở Eukaryota đã chứng tỏ những SV
được ghép gen có biểu hiện tính trạng do gen được ghép qui định.
Thí nghiệm chứng minh ADN là vật chất di truyền của Avery |
Nguồn Bác sĩ đa khoa