Trình bày nguồn gốc, bản chất hoá học, tác dụng của T3 - T4 lên hệ thống tim mạch.
Nguồn gốc: do tế bào nang tuyến giáp bài tiết
Bản chất hóa học: dẫn xuất tyrosin gắn iod từ tiền thân là
MIT và DIT. Hai phân tử DIT → 1 phân tử T4, 1 phân tử MIT + 1 phân tử DIT → 1
phân tử T3.
Tác dụng lên hệ tim mạch:
· Tác
dụng lên mạch
-
Hormon làm tăng chuyển hoá của hầu hết các tế → tăng
tiêu thụ O2 + giải phóng các sản phẩm chuyển hoá cuối cùng → giãn
mạch ở hầu hết các mô → tăng lượng máu đến các mô đặc biệt là lượng máu đến da
vì cơ thể luôn có nhu cầu thải nhiệt (giãn mạch dưới da có tác dụng thải
nhiệt).
· Tác
dụng lên tim: lượng máu đến mô tăng → lưu lượng tim tăng (có thể tăng trên 60%
mức bình thường) nếu hormon tuyến giáp được bài tiết quá nhiều.
-
Tác dụng lên nhịp tim
+
Hormon tuyến giáp → tăng nhịp tim rõ hơn là tăng
lưu lượng tim, do kích thích trực tiếp lên tim → tim đập nhanh, đập mạnh hơn
(gần với tác dụng thần kinh giao cảm tác động lên tim)
+
Đây là dấu hiệu quan trọng để đánh giá mức độ
bài tiết hormon tuyến giáp: bệnh nhân ưu năng tuyến giáp luôn có triệu chứng
nhịp tim nhanh, da nóng ấm ...Khi sử dụng các thuốc nội khoa phải đạt được mục
tiêu giảm nhịp tim < 90 ck/phút (hay dùng chẹn bêta giao cảm để điều trị
triệu chứng)
-
Tác dụng lên huyết áp
+
Huyết áp trung bình không đổi
+
Huyết áp tâm thu có thể tăng từ 10 - 15 mmHg do
tim đập nhanh và mạnh (làm tăng lực co bóp cơ tim và tăng lưu lượng tim)
+
Huyết áp tâm trương giảm do giãn mạch (ở những
người bị nhược năng tuyến giáp).
Điều hoà bài tiết
· [TSH]
của tuyến yên kích thích tuyến giáp bài tiết T3 T4 do vậy
- TSH
tăng → T3 T4 được bài tiết nhiều và ngược lại, TSH giảm → T3 T4 bài tiết ít (điều
hoà ngược âm tính)
· Điều
hoà ngược dương tính : khi bị lạnh hoặc bị stress nồng độ T3 T4 tăng cao
· Cơ
chế tự điều hoà:
-
[iod vô cơ] cao trong tuyến giáp → ức chế bài
tiết T3 T4 (ứng dụng: dùng dung dịch lugol để điều trị cường giáp).
-
[iod hữu cơ] cao → giảm thu nhận iod do đod làm
giảm thu nhận iod → giảm tổng hợp T3 T4.
Ngoài ra Vasopresin, Adrenalin cũng ảnh hưởng đến bài
tiết T3 T4
Nguồn Bác sĩ đa
khoa