Trình bày nguồn gốc, tác dụng và điều hoà bài tiết adrenalin, noradrenalin.
1. Nguồn gốc của hai hormon này được tiết ra từ tuyến tủy thượng thận.
Bản
chất :
-
Adrenalin
và noradrenalin là dẫn xuất của L-tyrosin
2. Tác
dụng và cơ chế tác dụng
a.
Tác
dụng
-
Adrenalin
o
Cơ tim :
đập nhanh , đập mạnh
o
Mạch máu :
co mạch dưới da , giãn mạch vành , mạch
não, mạch thận và mạch cơ vân , do đó làm tăng huyết áp tối đa
o
Cơ trơn :
giãn cơ trơn ruột non , tử cung , phế
quản , bàng quang, giãn đồng tử
o
Làm tăng
mức chuyển hóa của toàn bộ cơ thể : tăng tiêu thụ oxy và tăng sinh nhiệt à tăng hoạt động và sự hưng phấn của cơ thể
o
Tăng phân
giải glycogen thành glucose ở gan , do đó tăng giải phóng glucose vào máu
-
Noradrenalin
o
Tương tự
như adrenalin nhưng tác dụng trên mạch máu thì mạnh hơn , nó làm tăng cả huyết
áp tối đa và huyết áp tối thiểu do co mạch toàn thân .
o
Các tác
dụng lên tim , cơ trơn , đặc biệt là lên chuyển hóa thì yếu hơn adrenalin
b.
Cơ
chế tác dụng
-
Khi đến tế
bào đích , adrenalin và noradrenalin gắn receptor trên màng à phức hợp hormon-receptor làm hoạt hóa 1 chuỗi phản ứng hóa học tiếp theo xảy ra tại bào tương của tế
bào đích . Tại mô đích có 2 loại receptor của adrenalin và noradrenalin là α
receptor và β receptor. Loại α và β được
chia thành α1 , α2 , β1 , β2 . Tác dụng của 2 hormon này lên receptor ở mô đích
ko giống nhau do :
o
Noradrenalin
kích thích chủ yếu α receptor , tác dụng lên β receptor yếu
o
Adrenalin
lại kích thích cả α và β receptor hiệu quả tương đương nhau
-
Như vậy
tác dụng của 2 hormon này lên các cơ quan đích phụ thuộc vào receptor ở cơ quan
đó
3. Điều
hòa bài tiết
-
Trong đk
cơ sở 2 hormon này được bài tiết ít,
nhưng trong stress, lạnh , giảm đường huyết, giảm kích thích giao cảm thì tuyến
tủy thượng thận tăng bài tiết cả 2 hormon này
-
Nồng độ
adrenalin bt 170-520pmol/l , noradrenalin 0,3-28 nmol/l
Nguồn Bác sĩ đa khoa