Trình bày vai trò của hormon trong điều hoà sản sinh hồng cầu.

Điều hoà sản sinh hồng cầu bao gồm nhiều yếu tố tham gia trong đó các hormon đóng vai trò quan trọng.

1. Erythropoietin: à hormon chủ yếu điều hoà quá trình sản sinh hồng cầu.

· Nguồn gốc: Do các tế bào thận sản xuất (tế bào quanh ống, có thể là các tế bào biểu mô) và một phần nhỏ do tế bào gan sản xuất.

· Bản chất: glycoprotein.

· Điều hoà bài tiết: ảnh hưởng trực tiếp của nồng độ oxy của mô. Khi mô bị thiếu oxy (do ngạt, do thiếu hồng cầu→ [erythropoietin] máu sẽ tăng lên.

· Tác dụng :

- Tăng sự biệt hoá của tế bào gốc thành tiền nguyên hồng cầu

- Tăng tổng hợp hemoglobin trong nguyên hồng cầu

- Tăng sự vận động của hồng cầu lưới từ tuỷ xương ra máu ngoại vi.

· Ứng dụng: Trong suy thận mạn, các tế bào thận giảm sản xuất erythropoietin do đó sẽ có triệu chứng thiếu máu trên lâm sàng, điều trị dùng erythropoietin tổng hợp bổ sung.

2. Androgen

· Nguồn gốc: do các tế bào Leydig ở bè tinh hoàn bài tiết, một phần nhỏ do lớp bó và lớp lưới của vỏ thượng thận bài tiết.

· Bản chất: là hợp chất Steroid có 19C được tổng hợp từ cholesterol hoặc Acetyl Co - A

· Tác dụng: Một số chất chuyển hoá của androgen làm tăng tổng hợp erythropoietin, một số khác có tác dụng kích thích các tế bào gốc chuyển thành tiền nguyên hồng cầu.

· Ứng dụng lâm sàng: điều trị suy tuỷ bằng testosteron nhằm mục đích này.

3. Hormon tuyến giáp T3 T4

· Nguồn gốc : do tế bào nang giáp bài tiết

· Bản chất: là dẫn xuất có gắn iod của Tyrosin từ hai tiền thân là MIT và DIT.

· Tác dụng : làm tăng tổng hợp erythropoietin

· Ứng dụng lâm sàng: những BN suy giáp thường có triệu chứng thiếu máu đi kèm.

4. GH

· Nguồn gốc : do tế bào ưa acid của thừng trước tuyến yên bài tiết

· Bản chất: protein nhỏ gồm 191 acid amin trong 1 chuỗi đơn có trọng lượng phân tử 22.005

· Tác dụng : tăng tổng hợp erythropoietin

· Ứng dụng: ở những bệnh nhân suy tuyến yên hay có triệu chứng thiếu máu trên lâm sàng tuỳ từng mức độ từ nhẹ đến nặng.