Trình bày các yếu tố (không phải hormon) ảnh hưởng đến sản sinh tinh trùng.
· Nhiệt
độ:
-
Tinh trùng được tạo ra ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt
độ cơ thể từ 1 -2 độ. Cơ Dartos của bìu co giãn nhằm đảm bảo nhiệt độ tối thuận
cho sự sản sinh tinh trùng.
-
Khi tinh hoàn không được di chuyển từ ổ bụng
xuống bìu (tinh hoàn lạc chỗ) → tế bào dòng tinh bị phá huỷ (dưới tác dụng của testosteron
tinh hoàn sẽ được chuyển xuống bìu vào 2-3 tháng cuối của thời kỳ bào thai)
-
Nhiệt độ trong đường sinh dục nữ cao hơn nhiệt
độ ở bìu sẽ làm tăng chuyển hoá và tăng hoạt động của tinh trùng.
-
Ngược lại ở nhiệt độ thấp tinh trùng giảm chuyển
hoá, giảm hoạt động do vậy để bảo quản tinh trùng người ta thường lưu trữ ở
nhiệt độ rất thấp (-175 độ C)
-
ƯDLS: người làm việc ở nơi có nhiệt độ cao có
thể bị vô sinh.
· Độ
pH
-
Tinh trùng hoạt động mạnh ở môi trường trung
tính hoặc hơi kiềm,
-
Giảm hoạt động ở môi trường acid (pH<7), acid
mạnh chúng sẽ bị giết chết.
-
Ứng dụng: Trước đây người ta thường dùng phương
pháp này để tránh thai.
· Kháng
thể
-
Tinh trùng có thể bị tiêu diệt bởi kháng thể có
trong máu và dịch thể của người đàn ông, nhờ hàng rào của tế bào Sertoli mà
kháng thể không thể xâm nhập được vào dịch của ống sinh tinh.
-
Một số phụ nữ có kháng thể cố định tinh trùng
(trong dịch đường sinh dục nữ) nhưng không tiêu diệt tinh trùng nên rất dễ thụ
thai.
-
Một số khác có kháng thể tieu diệt tinh trùng
nên dễ dẫn đến vô sinh.
· Rượu,
ma tuý, các chất kích thích khác làm giảm khả năng sản sinh tinh trùng.
· Tia
X, phóng xạ, virus quai bị làm tổn thương tế bào dòng tinh do đó ảnh hưởng
sản sinh tinh trùng. ƯDLS: những người làm việc trong môi trường có nhiều tia
X, phóng xạ có thể bị vô sinh.
· Căng
thẳng kéo dài, stress tâm lý có thể làm giảm sản sinh tinh trùng.
Nguồn Bác sĩ đa
khoa