Tìm hiểu bệnh Ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ (OSA – Obstructive Sleep Apnea) là hiện tượng đường thở trên đoạn đi ngang qua thành sau họng bị xẹp lại dẫn đến tắc đường thở khi ngủ. OSA làm oxy không thể đi vào và carbonic không thể đi ra khỏi phổi được gây thiếu oxy và ứ carbonic trong cơ thể. OSA kéo dài sẽ gây hại toàn bộ cơ thể. Não bộ bị kích thích liên tục làm người bệnh không thể ngủ sâu được, sáng thức dậy sẽ luôn mệt mỏi buồn ngủ, giảm trí nhớ, giảm tập trung chú ý, người làm nghề nghiệp cần tập trung chú ý cao như tài xế, thợ vận hành máy móc sẽ dễ bị tại nạn lao động; tim mạch bị kích thích liên tục sẽ gây tăng huyết áp, tăng các biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim.v.v.
Triệu chứng của bệnh ngưng thở khi ngủ ( OSA ) :
Ngáy là triệu chứng thường gặp nhất trên người bị ngưng thở khi ngủ, vì ngáy chính là biểu hiện cho thấy đường thở trên hẹp trong lúc ngủ. Tuy nhiên không phải mọi người ngáy đều bị ngưng thở khi ngủ và ngược lại không phải mọi bệnh nhân ngưng thở khi ngủ đều ngáy.
Bảng câu hỏi tầm soát STOP – BANG có thể giúp bạn nhận ra bạn có nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ hay không:
Snoring – Bạn có NGÁY khi ngủ ?
Tired – Bạn có MỆT MỎI , BUỒN NGỦ ban ngày ?
Observed – Người khác QUAN SÁT thấy bạn ngưng thở khi ngủ ?
Pressure – Bạn có bị TĂNG HUYẾT ÁP ?
BMI – Chỉ số khối cơ thể (cân nặng / chiều cao2) > 35 kg/m2
Age – TUỔI > 50
Neck – VÒNG CỔ > 40 cm
Gender – Giới NAM
Với mỗi câu trả lời có là 1 điểm.
Nguy cơ cao bị ngưng thở khi ngủ nếu : 5 - 8 điểm, hoặc là có 2 câu Yes thuộc phần STOP + Giới nam , hay hai câu đúng thuộc phần STOP + giới nam + BMI >35kg/m2
OSA - Nguy cơ cao bị ngưng thở khi ngủ nếu điểm từ 3 - 4
Nguy cơ thấp ngưng thở khi ngủ nếu điểm từ 1-2
Đối với người béo phì (BMI > 35kg/m2)
Nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ rất cao: 6 - 8 điểm
Nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ trung bình: 4 - 5 điểm
Nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ thấp : 0 - 3 điểm
Làm sao để chẩn đoán xác định ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ ?
Người nghi ngờ bị ngưng thở khi ngủ cần được làm xét nghiệm đa ký giấc hô hấp và đa ký giấc ngủ để chẩn đoán xác định bệnh.
Tại phòng xét nghiệm giấc ngủ, bệnh nhân được yêu cầu trả lời vào bảng câu hỏi tầm soát bệnh lý giấc ngủ để phát hiện các bệnh lý giấc ngủ khác nữa ngoài ngưng thở khi ngủ để tránh chẩn đoán quá mức bệnh. Bác sỹ sẽ khám họng, lưỡi, đo vòng cổ, đo chỉ số khối cơ thể .v.v. để quyết định nguy cơ mắc các bệnh lý giấc ngủ. Tùy theo đánh giá lâm sàng bác sỹ sẽ yêu cầu bạn đo đa ký hô hấp hay đa ký giấc ngủ để chẩn đoán ngưng thở khi ngủ hay các bệnh lý giấc ngủ khác.
Bệnh nhân sẽ ngủ 1 đêm tại phòng xét nghiệm giấc ngủ. Chỉ số ngưng thở - giảm thờ AHI (Apnea – Hypopnea Index) > 5 / giờ giúp khẳng định ngưng thở khi ngủ. Ngoài ra các thông số khác trong đa ký giấc ngủ cũng giúp phát hiện các bệnh lý giấc ngủ khác ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn nếu có.
Nguồn Bác sĩ đa khoa